"Şey"lerimiz var bizim.. Yığınla şeyimiz. hatta gitgide biz o şeylerin bir şeysiyiz..
Şeylerin sarmalında yuvarlanan birer kayıp yıldız gibi, şeylerin uzayında ismi olan bir partikül gibi seyir halindeyiz. .
Diş fırçalarımız var bizim önce, sonra elektrikli diş fırçalarımız, sonra diş fırçalarının yedek başlıkları, o yedek başlıkların kapları, sonra o kapların koyulacağı bir kutu, sonra kutunun koyulacağı bir dolap, dolapta başka şeylerimiz, şeylerin arasında gezen ellerimiz var..
Acaba ne kadar zaman geçer bir ömürde kaybolan şeyleri arayarak, şeylerin yerlerini hatırlamaya çalışarak? bir kalabalık halinde, evlerimizde, bir başımıza oturmaktayız.
Bir de "yersiz şeyler" var, en çok zamanı onlar alır esasen.. kopmuş anahtarlıklar, bozuk paralar, dibi kalmış kremler, içinde tek dal kalmış sigara paketleri, para üstü yerine alınmış kötü sakızlar, saçlar kesildikten sonra öksüz kalmış tokalar, gazı bitmiş çakmaklar, teki kayıp küpeler.. Esas şeylerin arasında bir gezinti halinda varolurlar illâ^..
***
Kış renklerinden giyinmiş bir ihtiyar adam var aşağıda, pencereden bakıyorum mesela..
Yani evdeki bütün o "şey"ler ardımda.. Nasıl ağırım nasıl fazlayım kendime bütün bunlarla!..
Sırtım dönük olarak şeyler kalabalığına, adama bakıyorum. adam çöp kutusunu karıştırıyor. Belki de çöpler o kadar pis değildir. Kim bilir? Belki bu da bir meslektir ve muhtemelen nice incelikler içermektedir. Elinde ucu kıvrık bir demir çubukla adam, çöpleri eşeliyor. Bana buradan hiç de "zavallı" gibi görünmüyor. Çünkü hiç acele etmiyor ve epey rahat görünüyor, yetişecek bir yeri yok belli ki. üzerindeki hiç bir şey ona ait değil besbelli. Besbelli bir süre sonra ona da ait olmayacak , şehrin bir yerinde yenisi bulununca bir kenara bırakılacak.
Adam, üç beş şeyiyle birlikte sokaklarda dolaşacak. Adam, şeysiz. Adam, hafif. Hiçbir şeysiz olduğu için adamın telaşı da yok. Kayıp da etmiyor bir şeyini, aramıyor da. Elleri, olduğu gibi...
* * *
Metal bir sigara kutusu buluyor, adam çöpte. "Bunu beğenecek" diyorum ben. Almıyor atıyor. Çünkü "güzel kutular" hiçbir işe yaramıyor. Çok güzel bir bisküvi kutusu buluyor sonra. Ben olsam kesinlikle alırdım mesela, takardım onu da peşime. Adam onu da atıyor. Adamın ellerinde herşey gerçek kıymetini buluyor. Hayatta bir kıymeti, yaşamda bir karşılığı olmayan şeylerin tümü onun bile çöplüğüne gidiyor. Bizim "süslerimiz" onu ilgilendirmiyor. O bizim gibi şeyleri peşinden sürükleyerek sürünmüyor. Adam bizim çöplükteki hiçbir şeyi beğenmiyor.
Dev naylon torbasını sırtına atıp, elinde demir çubuğunu sallayarak ağır, ama çok ağır yürüyor.
Sokağın ortasında duruyor sonra.. Tam ters yöne doğru yürüyor. Sonra yine duruyor. Duruyor.. Oturmaya karar veriyor. Sonra kalkmaya karar veriyor yeniden. Bir kez daha ters yöne yürüyor...
Sizin bir sokağın ortasında durmaya hakkınız var mı? Siz bir sokağı üç kere ters yönde yürüyebilir misiniz? Sizin böyle bir hakkınız yok. .
Çünkü sizin şeyleriniz var.
Çok "güzel" şeylere sahipsiniz siz.
Teşekkürler...
Ece Temelkuran
Hakkımda
- Melusiné
- Bir 'mayıs sıkıntısı'nda gelir dünyaya, kıyısı yosun tutmuş bir liman şehrinde büyür, siyah yaşar, siyaha kanar, siyaha çalar günleri.. Edebiyat ve okumak en büyük tutkusudur; Kafka, Nietzsche, Küçük İskender, Umay Umay, aynada silüetini gördüğü ex tanrılarıdır, Edip Cansever, Cemal Süreya, Turgut Uyar, Oruç Aruoba, Oğuz Atay, Bilge Karasu, İlhan Berk, İsmet Özel, Rimbaud, Rilke, Bukowski, Roland Barthes, E.M. Cioran, Murathan Mungan, Yılmaz Odabaşı, Özdemir Asaf, Atilla İlhan, Ahmet Telli, Lale Müldür, İnci Aral, Elif Şafak vs..ise yalancı peygamberleri... Gök'yüzüne kezzap atıldığı için yara izi sayar bulutları, güneşeyse yatsıya kadar yanan mum ışığı muamelesi yapar; ay,yalnızca dünyanın uydu'rmasıdır ona göre.. Vaktini en çok okuyarak, müzik dinleyerek, pencereden dışarı bakarken kendini yakalayarak ve hayattan kaçamayarak geçirir. Sık sık kendinin peşine düşer, kalbinin izine, ama çoğunlukla eylül'ün bıraktığı yerdedir. Şimdilik bir müsveddedir aslını arayan, döner durur içine kanar...
günebakan..
İyi bir şey olacak mı? iyi bir şey olacak mı? Olacak mı bir iyi şey? iyi şey bir olacak mı? şey olacak mı bir iyi? bir iyi şey mi olacak ? iyi şey bir olacak mı?
iyi
bir
şey
olacak mı?
http://fizy.com/#s/19o6bm
"Gençliğim eyvah" şarkısı.. "Bi' gün yolda yürüyodum, bi' şarkı duydum, kalbim acıdı" şarkısı..
"Sevgim acıyor" şarkısı..
Bazı şarkılara ağlamak için; ne dediğini anlamaya gerek yok..
[Ben anlamak yorgunu; anlıyorum bu susmak yazgısını.]
*şimdi yanık şekerim sert, hayat ondan da dert,
ben zaten tiryakiyim, ayrılık aşktan da berbat!
ah karamela şekerim, aşk tatlı da insanlar berbat!
Haydar Ergülen
Bazı şeylerin üzerinden bazı zamanlar geçiyor, bazı zamanların altında kalıyor bazı şeyler ve bazen o bazı şeyler hiç de orada kalmadıklarını hatırlatıyorlar -su- yüzüne vurup-durup..
İstanbul istanbul sen bu kez nasıl bu kadar küçücük bir ayakkabı tamir dükkanına sığıyorsun, bazen nasıl bu kadar küçülüyor ve o dükkan kadar-cık kalıyorsun; ben mesela bazen seni o dükkandan ibaret biliyorum; deniz bulamadığımda içimdeki balıkları bir kovanın içinde yüzdürüp-durup..
Küççücük bir ayakkabı tamir dükkanı üstadım, evet tahayyül ettiğin gibi, bir film karesi gibi, bir fotoğrafın arabı gibi, bir şarkının notası gibi, bir şiirin kafiyesi gibi..
Benim biliyorsun; -bildiğin benim- çok mühim onyüzbinmilyontane işimin arasında koştururken o film sahnesi ayakkabı tamir tükkanına işim tüştü. Elbette filmin esas kızı olaraktan -ah bu ben kendimi- siyahbeyaz bir filmin en vurucu "dakka"larından, en iz bırakıcı monologlarından, en hayati diyaloglarından birini yaşayabileceğimi bilmiyordum. Botlarımın "konç"larındaki çıtçıt kopmuştu ve ben konçlarımı konçlattıracaktım. Bir de bir ceketimin fermuarını fermante ettirecektim. Görüldüğü gibi son derece yağmurlu bir nisan kışında , son derece insani , günlük, sıradan bir iş için, o film sekanslarını ömrüme zaptettirecekmişim -habarım yokmuş.
Ayakkabı tamircisi amca bildiğin Sadri Alışık'ın biraz daha nev-i şahsına münhasırı, diğer taraftaki bir diğer daha suskun, daha görmüş geçirmiş, daha bilge görünen ve daha yaşlısı ise bildiğin Münir Özkul'un biraz daha sert görünümlüsüydü. Güleçyüzlü ayakkabı tamircisi "menekşe gözlü kız" gelmiş, diye karşıladı beni, tabure getirdi bana hemen. İçeride iki de kadın kahramanımız vardı elbet, içeride Ahmet Kaya şarkıları çalıyordu, içerideki kadınlardan birinin elinde cep telefonu, hoparlörden dışarı verdiği sesle "ağladıkça" dinletiyordu bize; "penceresiz kaldım anne" çalmaya başlayınca çok efkarlanıyor ve şarkıya yüksek sesle eşlik ediyordu. Bize şarkılar tutuyordu içerideki kadın, bundan sonraki şarkı senin, ondan sonraki senin, sonraki ise sana, diye diye; bizi şarkıların içine alıyor, bize şarkılarını veriyordu. Diğer kadına "ah istanbul, istanbul olalı" çıktı ve "ah bu benim şarkım! ben bunu sarhoşken dinlerim denize karşı" diyerekten coşkuyla karşıladı. Sonra bana ise "yabancı" bir şarkı çıktı ve "sen gençsin ya ondan" dediler, "yabancı" şarkıyı gençliğime verdiler; oysa ah ben nasıl "penceresiz kaldım anne", ben nasıl "ağladıkça"ydım, nasıl kıyılarıma vurdular bilmediler..
İşte orada anladım ben hikayenin filmleşmeye başladığını, benim böyle "anlatsam roman olur"larım vardır ömrümün yapraklarını araladığımda kurumuş çiçek gibi karşıma çıkan, işte o zaman anlamaya başladım o yağmurlu nisan akşamının, o ayakkabı tamircisinin onlardan birine ekleneceğini..
Şimdi kameramızı biraz sola, biraz eğik açıyla, -iç acılarımızın toplamı kadar- çeviriyoruz ve sol çaprazımdaki elinde cep telefonuyla şarkılar dinleten kadına odaklanıyoruz. Başında bir eşarbımsı, gözlerinin altında morluklar, gözlerinin içinde zorluklar, gözlerinin içinde daha neler neler olan, yüzü beyaz kadın rolünü oynamaya başlıyor -suflörsüz- dublörsüz- spontan-; hayat rolünü iyi çalıştırmış belli ki:
Bana sorular sormaya başlıyorlar, kim olduğuma, ne olduğuma, nerden gelip nereye gittiğime dair; özellikle o kadının ilgisini çok çekiyorum; yüzüme yüzüme bakıyor hep, gözlerimden saçlarımdan ellerimden mevzu açıyor, gençliğimden güzelliğimden söz ediyor, beni daha detaylı öğrenmek istiyor belli ki.
Ve sonra o gözlerinin altı mor kadın; konuşmaya başlıyor, kadın beni okumaya başlıyor; kadına ben hiç bir şey sormuyorum ama; kadın beni yazmaya başlıyor:
Diyor ki: "Sen" diyor çok yorulmuşsun çok koşmuşsun, 7-8 senedir uğraşıyorsun sen, bu kadar diyor yorma kendini.. Sonra senin 3-4 yıllık bitmemiş bir mevzun var, bir karmaşık mevzu, içinde kalmış biri var senin diyor. Ben içimde kalıyorum sonra, kadına bakakalıyorum.
"İki kardeşsiniz" diyor, biriniz hayırlı biriniz biraz daha hayırsız, "o da düzelecek ama"..
Sonra kadın diyor ki; "Senin" diyor, senin babadan kalma, babadan yana bir yaran, bir acın var küçük yaşlardan beridir..
"-Ölümden geleni yaptım" diyemiyorum. Baba^sızım diyemiyorum. "Ben, babamın yuvarladığı çığın altında kaldım." hiç diyemiyorum. Bakakalmaya devam ediyorum.
"Annenin" diyor, sana ihtiyacı var, onu yalnız bırakma, sizin diyor kafa yapılarınız uyuşamamış bir türlü, "hep" diyor çatışmış, üzmüşsünüz birbirinizi; "ama" diyor, "anneni yalnız bırakma.. "
"-Penceresiz kaldım anne" diyemiyorum, devam ediyorum bakadalmaya..
"İstediğin bir şey var" diyor; işinle ilgili, yükselmenle ilgili, talep ettiğin bir şey var ve bu bir şey bir şeye bağlı, onun için uğraşıyorsun.. Ama diyor; o istediğin şeyi almak için dile getirme, talep etme, "başarını ortaya koy, onlar görecektir zaten" diyor..
"Sonra" diyor sen hep daha iyi, daha güzel, daha fazla için koşturmuşsun, kendine bu kadar yüklenme, "akışına bırak" diyor.. Çok yüksekler için diyor uğraşıyorsun hep, biraz yere in, sonra zaten çıkarsın..
-"Ne zaman içime baksam, yükseklik korkum depreşir" diyemiyorum. Düşekalmaya devam ediyorum.
Sonra içinden şu harf geçen isimlerden, o isimlerden bana kalanlardan bahsediyor, bak diyor şundan hayır gelmez sana, bak diyor onun bir engeli var. Ne engeli nasıl yani, diyecek oluyorum: "evli gibi" ya da birine "bağımlı gibi" diyor..
-"Men seni bela sandım" diyemiyorum. Devam ediyorum kendime kalmaya..
Ve sonra bana ve ömrüme dair, [hayat artık sana ömrüm] bir sürü bir sürü şeyler söylüyor, bir sürü şeyler biliyor, bir sürü akıllar veriyor; "sen" diyor "çok temiz kalpli bir kızsın", bu kadar, diyor yorma kendini..
-"Yorgunum,
Çünkü yorgunluğumun yaşamak gibi bir anlamı var" diyemiyorum. Şaşakalmaya devam ediyorum.
Anlatıyor kadın, gülümsüyor tamirci, diğer daha ciddi tamirci hayata dair bilgece laflar ediyor, diğer daha neşeli kadın kahkahalar atıyor, Ahmet Kaya "ağladıkça" diyor; ömrüm orada bir kadının ağzından ayakkabı dükkanına cilalanıyor; ömrüm ayaklanıyor orada, "bu ayaklar senden hesap soracak / bir düşüncenin peşinden dolaştırdın sokak sokak" diye diye..
"..çünkü ben, ayakları hiç bir zaman yere basmadığı halde ayakkabıları sürekli delinen biriydim" diyemiyorum. Devam ediyorum cam kırıklarına basakalmaya..
Ben şaşakaldıkça, inanamadıkça anlatıyor kadın; beni, bana..
Kendi hikayesine geçiyor sonra; kendi hikayesizliğine, kendi kifayetsizliğine, kendi iç acılarına geçiyor; kamera hala eğik, acılar hâlâ ömrümüzün karşısında dim-dik.
"Bak" diyor; "bak hayat çok kısa, hayat çok güzel, biraz diyor aşağılara in, senden çok daha kötü durumda olanlar ne yapsın?"
"Ben" diyor; ben tam beş kez kemoterapi gördüm, insanlar hastanedeki odada yanımdan patır patır ölüp gidiyorlardı, battaniyeye sarıp götürüyorlardı, diyor.
Ben o hastalıktan iki dayımı arka arkaya kaybettim, ben çok ölüm gördüm, çok öldüm, çok kaldım ben; diyecek oluyorum, kadın ölekalmaya devam ediyor..
"Ama" diyor; Rabb'im bana çok güzel bir hayat bahşedecek biliyorum ben, "güzel bir şey olacak" diyor.. Para değil ama, diyor, güzel bir şey..
Ah umut diyorum; ah Bilge diyorum; "umutsuzluğun olduğu yerde umut vardır." diyemiyorum.. Bu cümle ile ne anlatılmak istendiğini en iyi o zaman anlıyorum ben; edebiyat bir "şık latife" olmaktan çıkıyor, "anlam"ın, anlamanın, bilmenin, öğrenmenin bordo kadife sine^sine çekiliyor perdeler, ben anlıyorum sonra.. "Hepinizi anlıyorum" diyen bir adamın gölgesine basmadan yürümeye çalışırken; "hepinize iyi niyetle gülümsüyorum."
Biraz sonra "güzel bir şey" geliyor dışarıdan, gencecik beyaz bir genç kız, upuzun saçlarıyla güzel bir şey olarak geliyor dışarıdan, yanında da bir delikanlı. Sevdiğiymiş, sözleneceklermiş, kadının kızıymış. Bana bakmaktan okula gidemedi diyor, sevdiğiyle evlenecek, açıktan bitiriyor, "Allah" diyor inşallah onlara hayırlı iş.."
Allahım sen nasıl bu kadar dua, İstanbul sen nasıl bir dükkan, kadın sen nasıl bu kadar gerçek oluyorsun, kadın sen film değil misin?!!
-"Hayır " diyor, bak ben bu kadar gerçeğim işte; hayat filmlerde anlatılan gibi işte, hayat böyle dua, böyle tanrı, böyle rüya, böyle -kanlı canlı işte.. "Bak" diyor, buradaki fotoğraf çekildikten sonraki dağıldığımız an gibi işte; donduğumuz gibi, döndüğümüz gibi, duyduğumuz gibi;
-saatini kaybetmiş zamanlar gibi, gücüme giden her şey ve cevapsız tüm sorular gibi.. 
"beni hoyrat bir makasla
ah eski bir fotoğraftan oydular"
diyemiyorum.
Devam ediyorum
baka kalmaya..
Sonra aradan birkaç gün geçiyor, ben belki o günün, o kadının, o diyalogların etkisinden; çok kötü bir rüya görüyorum. Çok kötü bir ismilazımdeğil hastalığa yakalanıyorum rüyamda -allahkorusun- ve doktorlara yalvarıyorum beni iyileştirsinler diye, hiç umut yokmuş ama, çok azıcık ömrüm kalmış rüyamda ama rüya o kadar gerçek gibi ve o çaresizliği o kadar diri hissediyorum ki.. Uyanıyorum sonra ve binlerce sevinç ve binlerce şükürle bir kez daha anlıyorum; anlamanın darboğazlarından her geçişte aksıra tıksıra yol alıyorum işte.. Son zamanlarda nasıl yorgun, nasıl bezgin, nasıl başağrılı, nasıl isyankar ve öfkeliydim hayata; "bak" diyor bana işte hayat, haddini bil, "bak işte nasıl iyisin, aslında nasıl her şey yolunda ve nasıl hakkın yok tüm bu isyana.. " Bak diyor sen yine terazinin adaletli kefesindesin, yüzü hep yere bakanlar ne yapsın ya?
Birileri hep susuyor işte; birileri önüne bakıyor ve susuyor ve işini yapıyor "bilmek"in karasularında boy verirken; bense denizi bir kez daha anlıyorum, kovada can çekişmekte olan balıkları suya bırakırken..
Bir kez daha anlıyorum;
"hayatın neresinden dönülse kârdır.."
FUGUE IXBelki de her an kana |
Enis Batur. Yazılar ve Tuğralar (Istanbul: B/F/S Yayınları, 1987), s.421; Perişey
Dört yanım puşt zulası,
Dost yüzlü,
Dost gülücüklü
Cıgaramdan yanar.
Alnım öperler,
Suskun, hayın, çıyansı.
Dört yanım puşt zulası,
Dönerim dönerim çıkmaz..
"Temiz hissiyatlara ihtiyacımız var" diyor sırf iyilikten yana açılan aydınlık bir ağız, sevgili Yunus! "Duru" demek istiyor yani, eğilip bükülmemiş, sistemin pespayeliklerine, kalabalığın domuzca değerlerine katlanmak, uyum sağlamak için eksilip bulandırılmamış hissiyatlar. Mutluluk, acı, öfke, aşk, gimek, dönmek, karşı çıkmak.. Neyse ne, bulandırmadan yaşanmalı demek istiyor.
Bir yer geliyor -çoğumuz için iş hayatının başlangıcı veya "kazanmaya" başlamak oluyor bu yer- küçük küçük eyvallah etmeye başlıyor insan. "Ne olacak canım?" diyorsun, "Herkes yapıyor. Hem ben onlar kadar kirlenmiyorum ki!" Hatta, "Hiç değilse ben ne yaptığımın farkındayım," deyip iyice ikna ediyorsun kendini. Öfkeleneceğin yerde gülümseyerek geçiştirmeye çalışıyorsun durumları. "Kafayı mı yediniz kardeşim?" diyeceğin yerde, "Demek dünya böyle. Ne yapalım? Yapayalnız kalacak değiliz herhalde," deyip susmaya başlıyorsun. Sonrası zaten çorap söküğü gibi geliyor. Kendine ettiğin minnacık ihanetlerle başlıyorsun işe. Zamanla bakıyorsun ki, başlangıçta öfkelendiğin, nefret ettiğin, tiksindiğin ne varsa tam ortasında buluyorsun kendini.
İnsan tuhaf bir mahluk elbette; her seferinde daha büyük bir beceriyle buluyorsun kendini haklı çıkaracak bir nane. "Para kazanmak zorundayım," diyorsun, "Ben iyi bir insanım aslında" diyorsun, "Elimden başka türlüsü gelmedi," bile diyebiliyorsun hatta. Kafan daha iyi çalışıyorsa daha bilgiç açıklamalar buluyorsun yaptığın ve yapmadığın şeylere, kendine ettiğin küçük ihanetlere. İşte o zaman başlıyorsun hissiyatları bulandırmaya. Hayatın netlik ayarını bozuyorsun. Sanıyorsun ki, daha iyi olacak böyle. Olmuyor oysa. Güçten düşüyorsun. Kendinden uzağa doğru epey yol aldığın için.. Nasıl diyeyim? Sanki öksüz kalıyorsun. Sanki ilk eyvallahından itibaren kendini yetim bırakıyorsun. Sen kardeşim, işte o yüzden sabahları böyle tatsız kalkıyorsun. Ne rakı tat veriyor eskisi gibi, ne eskisi gibi şöyle etraflıca ağlıyorsun.
İlk bir şey vardı. Temiz bir şey. Paşa çayına batırılan bisküvinin verdiği mutluluk gibi bir şey. Alçakgönüllü, eski, küçük, temiz bir şey. Bu sistem benim o küçük, eski, küçük kalbimi bozuyor. Şunu alınca daha iyi hissedeceğimi sandırıyor bana, şöyle ünlü olursam daha "mühim" olacağımı, yüksek muhitlerde bulunursam daha önemli olacağımı zannettiriyor. Zannettikçe ihanet ediyor insan kendine. Gülmekten, ağlamaktan, melek gibi sevinmekten uzaklaşıyorsun ve bunların bütün temiz hallerinden.
Ezilene yardım etme fikrinden, sadece iyi insanları önemseme halinden, güçsüzün yanında olma isteğinden, arka sıra çocuklarına duyduğun yakınlıktan, velhasıl insan olmaktan uzaklaştırıyor seni, uzaklaştırmaya çalışıyor. İyi büyümek lâzım yani. İyi büyümek. Başlangıçta kimsesizler yurdundan gelen çocuklarla, kapıcı çocuklarıyla aynı sırada oturmak için direttiysen sınıfta, yine aynı sırada oturman lâzım. Ön sıralarda oturan "ineklere" nasıl gıcıktıysan küçükken, şimdi de domuzlara o kadar uzakta oturman lâzım.
Sevgili kardeşim, senin bugünden itibaren, tıpkı eski güzel günlerdeki gibi, eyvallahsız olman lâzım. Sırf temiz hissiyat için yani. Eyvallah mı?
bilg'Ece Temelkuran
Benim yüzümde her şeyler var
Üç dilim ekmek bunlardan biri
Annem bir taşa oturmuş bunlardan biri
Sur dışlarında hafif bir eskici olur
Olur ya bir kendil olur biraz da elleri
İnsan yalnız mı buna bir çare düşünmeli.
Dün biraz ağlamıştım bunlardan biridir şimdi
Çok gülünç bir şekilde kahveye giriyorum
Sorsam ya kapıdayken gözyaşı girilir mi
Girilmez, girilmez, bunu her mahmut biraz anlatır
Korkuyla anlatır, yüzünü baygın tutar anlatır
Kahveci, seni sevmiyorum bunlardan biri.
Bir deniz yandı gene, yansın ne çıkar sanki
İşte horoz öttü yüzümün yarısında
Yüzümde bir horoz var dünyanın biri
Seni sevmek neden mi, acı ve güzel
Geldikçe geliyorlar ellerinin elleri
Odalar! çıplak masalar! buna bir çare düşünmeli.
Burda bir nefes olmalı şimdi boşluğu dolduracak
Sevdi mi akıl baştan firar etmeli
Eskidir, yorgundur, ayıptır diye yüzler
Bir sinek sinek mi vurunca öldürmeli
Ve sinek oldu muydu hafif bir uzaklık olur
Olur ya, hem biraz dargındır hem biraz evli
İnsan sevdi miydi buna bir çare düşünmeli.
ne yapıp Edip Cansever
*kursak sevincime, güvendiğim dağlara..
nasıl büyüyorum ve nasıl küçülüyorum katlar arasında, kat kat kalabalıklar arasında ben, nasıl bilmiyorum neyi nereye koyacağımı bir bil sen.. nasıl arıyorum ve nasıl bilmiyorum neyi aradığımı, neyi bulamadığımı nasıl bilemiyorum. "bulmaktan değil, aramaktan vazgeç" demişti biri zamanında, şey.. dedim tan aldı götürdü, güneşler doğdu bak onca acının üstüne, tanvakitleri onca acının altına güneşler battı yine..
nasıl doluyorum ve nasıl yağamıyorum hiç bir yere; "ah bu ben kendimi nerelere koysam" vakitleri yine, bir sigara içimi zamanın küldüşü yangınına ömrümü düşürmek zamanları.. ömrüm.. hayat artık sana ömrüm diyorum. hayat sen beni hiç anlamadın.. hayat ilişkimizi gözden geçirelim mi seninle? birbirimizi özlersek geri döneriz belki, dönersem ıslık çalarım.
..ve nerelere gidiyorum ve nerelerden dönüyorum da hiç bir yere gitmemiş gibi oluyorum sonra, ben bu oyunu kazanacağım diyorum ve hiç kimse kaybetmiş gibi olmuyor sonra.. ve işte onca hayalburukluğundan geri dönerken nasıl acılar görüyorum yollarda, istanbul istanbul sen nasıl bir otobüssün? otobüste bir adam görüyorum, tıklım tıkış elbet ve uyur görünen yaşlı bir adam yere düşüyor koltuğundan, öldü sanıyor otobüstekiler, bağırıyor kadınlar, bağırıyor dur şoför hastaneye götürelim! derken adam hareketlenmeye başlıyor, kısık sesle bir şeyler anlatmaya çalışıyor, 2 gündür diyor bir şey yemedim, memleketten ameliyat olmaya geldim buraya, -bir gözü kapalı adamın- param kalmadı diyor, 2 gündür bir şey yemedim, allah diyor istanbul'da kimseyi kimsesiz bırakmasın.. kolonya veriyoruz adama, bisküvi çıkarıyor bir kadın, biri çıkarıp para sıkıştırıyor cebine, biri diyor amca seni memleketine yollayalım.. boyuna dua ediyor adam, dua ediyor, allah sizden razı olsun diye.. allahım sen bizden razı mısın? allahım bu nasıl bir rıza? "allahım" diyor adam, beni çocuklarıma kavuştur.. bir gözü kapalı, bir ömrü kapalı, bir istanbulu kimsesiz, bir allahı razı etmeye yetmiyor benim içimdeki dualar,, allahım diyorum bu ömrü nerelere koymalı, sen razı olur musun ömrümüzü örselediğimiz yerlerden..?
Allah İstanbulda kimseyi kimsesiz bırakmasın.. kimseyi kimsesiz.. Kim'seninim tanrım ama; bu istan'ından'bul bedduası tutmuş olacak birilerinin, boyuna bulduruyor istanbul bana, o kadar buluyorum ki hiç aramamış gibi oluyorum sonra..
yürüyorum sonra yollara atıyorum kendimi; pazar sabahı boş istanbul sokakları, sigaralar, kahır şarkıları, kahır yağıyor bazen gökten ve işte istanbul neden bu kadar büyük diye ağlıyorum, nasıl büyüyorum ve nasıl küçülüyorum yüksek yüksek tepelerde, o tepeden bu tepeye oyunlar oluyor hep; istanbul sen neden bu kadar oyunsun? neden bu kadar can kaybediyoruz hep ve oyunu sonlandıracak bir tuşun senin , neden yok?
sonra benim bir evim oluyor artık; hayalini kurduğum gibi, küçük-şirin-çatı katı evet, içinde ben varım bir tek, bir de morlar hep, bir de ben'cil şeyler işte; ama en çok kuşlarım var biliyor musun; martılarım ve güvercinlerim var çatımda, söylemede nedemedim. işte bazen oyunların içinden kuşlar geçiyor ve ben kimselere anlatamıyorum, çünkü her sevinç kursağımda, her bahar kışlığımda ve ben nereye koyacağım bunca acıyı ömrümün kuşluğunda.. ?
hayatın boğazında kalmış bir kırıntı gibiyim; bir türlü yutkunamıyor.. yor.. yor.
Adı Şubat olan bu şiirde kalbim u z u n b i r n e h i r gibi ağrıyor. İnat yumağım çözüldü. Sol omzundan siyah atımı, sana düştüğüm o eski şubattan çukurumu alıyorum. Benden kalan boşluğa kırmızı bir araf düşüncesini koy...
Birhan Keskin
"Bir gün kabalık edersem;
"Sitem etme! Haberi yok dağların.."*
bana bakıyorlar. ben onlara bakıyorum. oldukça geometrik bir kepazeliğin şekli hayatı birbirine karışmış kenarlarından birbirimize bakıyoruz. bir sürü göz, bir sürü kaynayan kazan. hakikatin topuklarıyla meşakkatin kürekleri çarpışıyormuş gibi hoplayıp sıçrayarak mütemadiyen fokurdayan, kıyamet gibi bir sürü delik. kırpışıp duran binlerce delilik.
çölün saçlarını geriye doğru tarayan bir rüzgar, uçuşan kumların havalandırdığı iz...
bir ayrılık neresinden kopabilir ? ya da kanaya kanaya bir iz bırakarak kendinde, kapılıp gider mi
cehennem gibi bir yazın çiçekli yorganına?
ya ben, burada bu anda, hemen ölebilir miyim?
iz in verilir mi buna?
"bir başka yolculuk dalından düşmek yere
yaşadığından uzun,,
bir tatlı yolculuk dalından inmek yere
ağacın yüksekliğince
dalın yüksekliğince rüzgarda..
ve bir yeni ömür
vardığın çimen yeşilliğince.."
"...Yosunlarının dal dal, ağaç ağaç, gövdesine dolandığı çamurlu bir gölün suyu gibi her yanını saran, etine, kanına saldıran bu gürültünün çıkılacak bir yüzü, bir yüzeyi yoktu oysa. Bu ses gölünden, bataklığından kurtulmanın tek yolu, Sazandere'ye gidecek otobüsü bulmak, ona binerek, onun içine sığınarak onun kucağında buradan kopup yola düzülmek olacaktı."
.
.
.
Bilge Karasu
"Gelir dalgın bir cambaz. Geç saatlerin denizinden. Üfler lambayı.
Uzanır ağladığım yanıma. Danyal yalvaç için. Aşağıda bir kör kadın. Hısım. Sayıklar bir dilde bilmediğim. Göğsünde ağır bir kelebek. İçinde kırık çekmeceler. İçer içki Üzünç Teyze tavanarasında. İşler gergef. İnsancıl okullardan kovgun. Geçer sokaktan bakışsız bir Kedi Kara. Çuvalında yeni ölmüş bir çocuk. Kanatları sığmamış. Bağırır Eskici Dede. Bir korsan gemisi! girmiş körfeze. "
Ece Ayhan
/ Mevsimsel bir sızı ya da bütün 'Yort Savul'lar /
"Kırk yıldır insanlarla tekellüm ediyorum da onlar beni kendileriyle konuşuyorum sanıyorlar."
Rahmân ve Rahîm (olan) Allah'ın adıyla.
2. Yükünü senden alıp atmadık mı?
3. O senin belini büken yükü .
4. Senin şânını ve ününü yüceltmedik mi?
5. Elbette zorluğun yanında bir kolaylık vardır.
6. Gerçekten, zorlukla beraber bir kolaylık daha vardır.
7. Boş kaldın mı hemen (başka) işe koyul,
8. Yalnız Rabbine yönel.
"Erkek kadına tuzaklar kurar. Kadın da o tuzaktan kurtulmaya çalışır. Tango budur!"
.
senin yenemeyeceğin, benim yenemeyeceğim
yenemeyeceğimiz bir uzaklık vardı
bir tek onun yılgısı vardı içimizde
inanmıyordun, inanmıyordum...
inanmıyorduk gidebileceğime
durup durup gitmeliyim dediğin halde gitmemenin
erinci içinde geçirdiklerimizin
uzamasını istediğini bildiğim halde
gitmenden en çok korkan ben olduğum halde
gitmek benim yazgımda varsa inanmak istemesek de
çöle çıkmam gerekiyorsa
ben gitmemek için elimden geleni yaparken
gitmemi düşünüp tedirgin oluyor
bana gitme diyemiyorsan
senden beklediğimi bildiğin halde kendime yenilmem için
bir tek sözünün yeteceğini bildiğin halde
ölüme katlanmaktan başka bir yol bulamıyorsan
ölüm içinde gitmeliyim
seni mutluluktan daha büyük bir yükün
altında bırakmamak için,,,
.
.
.
Bilge.. Ah Bilge..
Hayat bazen; bir kez yakılıp kullanıldıktan sonra kutuya konan kibritler gibi; yanmasa da muhafaza!
*Utanmak, üzülmek ve umutlanmak; bir kılıçlarını, bir kadehlerini tokuşturuyorlar içimde..*
Yönünü şaşırmış, otları sallanmayı bırakmış, biçilmemiş bir çayır nasıl yavaşlayan bir kamyon gibi suların akşamına akıp giderse öyle. Anladın mı?
Aldığım onca duş jeli, sabun, şampuan ve türevlerinin hiç birinin anne evindeki beyaz sabunun verdiği temizlik, huzur ve arınma hissini vermemesi..
Arada bir bir yanım kaçsam diyor uzağa
katsam önüme canımı yorganımı
Arada bir yanım düşsem diyor tuzağa
Geçsem dünyanın derdini
..Ama o öbür yanım
Var ya öbür yanım
Amma öbür yarım
Korkak diğer yarım
Kurtulmak kolay mı kurtulmak kolay mı kendinden
Sıyrılmak kolay mı derdinden..
Arada bir bir yanım
Yıksam diyor şu dağı
Görsem diyor ardını, yarimi yarınımı
Arada bir bir yanım küstüm diyor o yana
Senden dost olur mu
KORKARSAN KAYBETTİN DİYOR..
Ama o öbür yanım
Var ya öbür yanım
Tutsak diğer yanımnım
amman öbür yanım Korkak diğer yarım
ama o öbür yanım var ya diğer yanım var ya öbür yanım, amma diğer yarım...............
kurtulmakkolaymıkendindeeennnnn..
Hayat bazen o kadar uğultulu ve gürültülü ki; çok artı bir ses sistemini kapatmak istiyorum, dünyanın. 7.1 komple surround.
"..dinlerdim telâşlı kanunlardan sarışın türkçeyi nasıl da sevdim ne iştir bilmeden sevmeyi ürkek bir çilenti usulca yoklardı bahçeyi nerde tavuskuşları nerde müjgân'ın gençliği nasıl da sevdim ne iştir bilmeden sevmeyi müjgân mıdır sevilmek yanlış anlaşılmak mı biraz da.."
"Üzümde unutma beni zeytinde unut
ben tenhayım bağa
Sütünü bende sakla acıdan taşmış
bir incir gibi içliyim sana
Gazelimi al aşktan güze say beni
say ki yaprak olup düştüm dalına
Gamda tutma beni cam odada tut
ben küçüğüm dağa.."
fakat bu yanlış mıdır.. zamanın ve yanında ufalan^an yaşamın bizi koşturması böyle..
yolunda gitmeyen bir şey var hissi verse de, ara ara, kim söyleyebilir bunun yanlış olduğunu..
ve bu sus lar, bu es ler..
nasıl olunur bunlarla.. ve zaten nasıl başka yolu yok..
zaten.. es.. ol.. ur.. es.."
"
Sen diye başlasam mürekkebi kurumaz bu masalın biliyorum
Patricia Carli - sans toi je suis seul
..Edward Munch..
"Belki de bir çığlık mı bu, bu seziş, bu yakınma
Bir çığlık, hem de nasıl, katılmış, donmuş,yaşıyorcasına
Uzansak ellerimizde uzansak avuçlarımızda, bir çığlık
Nedir mi ellerimiz-korkunçtur bir elin bir köşesinde insan
olmalarıyla-
Ne Yapıp Edip Cansever..
Yıllarca başucumda durdu bu resim; yıllarca
durdu da..
Duyurabildi mi çığlığımı,
insanoğlunun, kıyamet habercilerinin,
taş taşıyıcılarının ve Deccal'in..
Duyurabildi mi..?
Benden öte
Benden ziyade..
Bir şehirle "ilişik kesmek.."
Nelerden mezun oldum sahi ben hayatta; nelerle ilişiğimi kestim, nelerden ikmale kaldım da hiç öğrenemedim şu hayatın öns'özünü; "bütünlemeye" bıraktım ömrümün baharlarını..
Hüzün katsayısı yüksek bir gün bu; bir kağıt parçasına bilançolanmış 5 yılın muhasebesi, sahi hayatın kaçta kaçına denk gelir? "Hayat artık sana ömrüm diyebilir miyim? Çünkü her ne kadar seninle aramda çok fazla anlatım bozukluğu olsa da seni kendime yakın hissediyorum ömrüm. Bak oldu sanki!" Ömrüm ile umrum arasında ters orantılar, ters yönlere kıvılcım saçan bıçaklar hep; ömrüm umrumda değil bazen, bazen umrum ömrümün kaçta katı? Ömür kömüründe çıra gibi, harın korunda köz gibi; ", iğri iğri" ikilemeler hep. 
Ömrüm. Al bu acılar senin. Ben acılarla muhatap olmamayı da bilirim ömrüm ama senin yüzünü hep yanlış okuyorlar. Benim yüzümü hep yanlış okuyorlar ömrüm.
Seni hep "hoyrat bir makasla" ke'lime ke'lime böldüm ama; "sen sakın ikileme ömrüm.."
"P a r ç a l a n m ı ş ç o c u k s e s i m; k u r t a r a m a z s ı n k i
b e n i"
"Söyle benim ömrüm bu kente uğradı mı
Sahi ben hiç ömrümü kendime yaşadım mı?" (H.Ergülen)
Gri bir gün bu; -hüzün katsayısı yüksek- bulutlardan kendime bir gitmek yazısı yağıyorum; o şehre -belki de- son defa giderken bir otomobil arkası yazısı: "Sen uyurken gideceğim 90/2"
"o şimdi asker" belli ki; "bu ülke"nin "bıçkın tamlama"larına bekçilik ediyor -biz uyurken-
Bizim de bir "o şimdi asker"imiz var söylemiş miydim; "kardeşin duymaz, eloğlu duyar" türküsüne öznelik ediyor..
"Bir şehri neden sever insan?" diye sormuştu biri zamanında da; kelimeler hemen serilmişti ayaklarına şehrin; "o şehir" den çok gittim de ben "ardımda bırakıp gül çağrısını", asıl şimdi bir şehri bitirip, beyninden vurup gidip; asıl şehre başlarken selamlıyorum "İstanbul Ağrısı"nı..
İstanbul sana "merhaba" demek için yeni iyelik eklerim var, sen sakın elimi bana bulama İstanbul; kelimelerim artık sana emanet..
Kelimeler en "hakiki" uğraşım; "kelimeler kafi", "kelimeler yetse, daha neler neler.."
Böyle dört tarafı denizlerle çevrili kelimeler, böyle dağları denize dik paragraflar, öyle yazları sıcak kışları kurak iklimlere karasalım ki; mevsim normallerinin üstünde hüzne karmış masalım -gökkuşağının yedi renginden alacaklıyım.
O yüzden böyle zamansız mevsim geçişlerim, yaz ortasında üşümelerim, kış yarısında yanmalarım, gömlek değiştirirken, içimden kuşlar göçerken, dönüp dolaşıp -yine- kendime kalışlarım..
Tanrım bana bir üslup. Tanrım beni us'lat.
Tanrım
bana
bir
vuslat..